Zakelijke energie en ondernemen in Rotterdam
Rotterdam is een stad met internationale allure. Daaraan dragen tal van zaken bij, maar zeker de functie van Rotterdam als een van de belangrijkste havens in Europa en in de wereld. Maar dat niet alleen. Rotterdam neemt ook op vele andere gebieden een vooraanstaande positie in, zoals logistiek, veiligheid, high tech, offshore, gezondheid en toerisme. En niet op de laatste plaats: (zakelijke) energie en aspecten die daarmee samenhangen, zoals ecologie, klimaatveranderingen, innovaties en verduurzaming. Rotterdam hanteert daarbij een aantal speerpunten, ook op het gebied van innovaties en zakelijke energie. Punten die voor bedrijven en ondernemers (MKB en ZZP) interessant kunnen zijn. Onlangs (mei 2016) vond een grote internationale klimaatconferentie plaats: Adaptation Futures 2016.
Het internationale karakter van wereldhaven Rotterdam blijkt al meteen uit de hoeveelheid nationaliteiten die de stad telt: meer dan 175. Dat is eigenlijk ook niet verwonderlijk. Traditioneel zijn de haven en de daarbij behorende industriële activiteiten op de wereld georiënteerd. Rotterdam heeft relaties met vele landen, steden, havens, organisaties , bedrijven en instellingen elders in de wereld.
Zakelijke energie en ondernemen – aantrekkelijke investeringsplaats
De aantrekkelijkheid van Rotterdam is de laatste jaren toegenomen. Volgens de Foreign Direct Investment Index (fDi-index) behoort de stad nu tot de top 10 van Europese steden met het beste investeringsklimaat. Op het gebied van verbindbaarheid is Rotterdam zelfs de beste van Europa. Daarmee vergroot Rotterdam zijn aantrekkelijkheid als investeringsplaats voor buitenlandse ondernemers, innovatieve startups en durfkapitalisten. De fDi-index is een ranglijst van de Financial Times die om de twee jaar verschijnt. Op het gebied van verbindbaarheid tellen voor Rotterdam onder andere mee: de haven, het vliegveld, de kwaliteit van de infrastructuur, de verbindingen met de wereld en de ict. De aantrekkelijkheid van Rotterdam als vestigingslocatie voor internationale bedrijven wordt mede bepaald door zaken als goede bereikbaarheid, aanwezigheid van voldoende bedrijfs- en kantoorlocaties, meertaligheid van mensen en een evenwichtige balans in wonen, werken en recreëren. Een extra stimulans is de soepele samenwerking tussen gemeenten, provincie en Rijk met dienstverlenende bedrijven (bijvoorbeeld makelaars en notarissen) en (onderwijs)instellingen
Zakelijke energie – Rotterdam en de wereld
Rotterdam gaat met haar haven- en stedelijke economie over de landgrenzen heen. Die internationalisering biedt vele kansen, maar vraagt ook om een gericht en alert optreden van alle betrokken partijen. Daartoe behoren naast de gemeente Rotterdam zelf en haar partners ook onder andere het Havenbedrijf Rotterdam en Rotterdam Partners. Wil Rotterdam haar internationale ambities waarmaken, dan moeten stad en haven optimaal met elkaar zijn verbonden. De stad Rotterdam wil de plek zijn als het gaat om vernieuwing, innovatie en duurzaamheid. En het Havenbedrijf wil over zo’n 15 jaar het belangrijkste haven- en industriecentrum in Europa zijn. Stad en haven moeten elkaar versterken om hun ambities te realiseren. Zo kan de stad geschikte medewerkers leveren voor de haven en zullen door de havenactiviteiten nieuwe impulsen ontstaan in de stad, bijvoorbeeld op het gebied van zeevaartdiensten. Stad en havenbedrijf zullen er onder meer naar moeten streven om het internationale karakter te vergroten, handel en ladingstromen te stimuleren en nieuwe bedrijven en bedrijfsvestigingen aan te trekken.
Havenactiviteiten
Rotterdam als haven heeft de crisis van de afgelopen jaren goed weten te doorstaan. Het is echter de vraag of de Rotterdamse haven zijn vooraanstaande positie ook in de toekomst kan behouden. De haven is voor een groot deel afhankelijk van de gevestigde economie, zoals ruwe olie. Er zijn dan ook volop industrieën in de haven die daar direct of indirect mee te maken hebben: olieraffinaderijen, tankterminals, overslagbedrijven en chemische fabrieken.
Maar de economie verandert snel. De nieuwe economie komt eraan. Wil de haven van Rotterdam niet achterop raken, dan zal zij daarop moeten anticiperen. Deze nieuwe economie steunt vooral op nieuwe technieken. Een daarvan kan worden samengevat onder de noemer automatisering en robotica. De onbemande robotwagens voor het vervoer van containers zijn daarvan al vele jaren een voorbeeld. Een nieuwe generatie is al in aantocht. Te denken valt aan de multi-purpose cleaning tool. Met dit apparaat kunnen pijlers van platforms en aanlegsteigers worden gereinigd. Voorheen waren daarvoor duikers nodig. De nieuwe techniek spaart het milieu, bespaart op energie en de portemonnee en is een stuk veiliger. Bovendien zijn er minder mensen voor nodig. Van belang is ook dat de haven de grote hoeveelheid gegevens (big data) goed inzet. Deze big data kunnen de basis vormen voor vernieuwingen op het gebied van bijvoorbeeld logistiek en industrie. Een andere techniek is 3D printen. Behalve in de creatieve industrie, de medische sector en de luchtvaart vindt deze techniek ook zijn toepassing in haven- en maritieme activiteiten, bijvoorbeeld om reserve-onderdelen te printen. Daarbij zijn een groot aantal partijen betrokken. Een belangrijke tak van sport voor de haven is ook de circulaire economie. In de Rotterdamse haven bevinden zich al enkele bioraffinaderijen en biochemische bedrijven. Technische ontwikkelingen zullen gevolgen hebben voor de werkgelegenheid. Momenteel telt de haven zo’n 100.000 arbeidsplaatsen. Dat aantal zal vooral op het gebied van de logistiek afnemen. De vraag naar laag opgeleide banen zal minder worden, terwijl daarentegen de vraag naar hoog gekwalificeerd personeel zal toenemen.
Luchtactiviteiten
Een belangrijke factor voor de economische bedrijvigheid in en de bereikbaarheid van Rotterdam is de aanwezigheid van de Rotterdam-The Hague Airport. Luchtverkeer is snel, veilig en voordelig. Naar verwachting zal het belang ervan in de toekomst alleen maar toenemen. Het vliegveld is voor internationale opererende bedrijven een belangrijke vestigingsfactor. Voordeel is dat het vliegveld gunstig is gelegen en korte in- en uitchecktijden kent. Dat levert niet alleen tijdwinst op, maar zorgt ook voor aanzienlijk meer reiscomfort.
Op de luchthaven werken in totaal zo’n 2500 mensen. Daarnaast zorgt de aanwezigheid van Rotterdam-The Hague Airport voor veel indirect werk, bijvoorbeeld op het gebied van logistiek en veiligheid. Als zodanig levert Rotterdam-The Hague Airport een substantiële bijdrage aan het scheppen van nieuwe banen. Van belang is de luchthaven ook voor het toerisme. Door toeristische attracties als de Keukenhof, diverse historische steden en de kust vormt Rotterdam-The Hague Airport een ideaal aankomst- en vertrekpunt. Het is niet verwonderlijk dat het aantal vracht- en passagiersvervoer het afgelopen decennium sterk is gegroeid.
Zakelijke energie en ondernemen in de Metropoolregio Rotterdam – Den Haag
Mensen trekken meer en meer naar steden en stedelijke gebieden. Een trend die niet alleen geldt voor Nederland, maar die overal in de wereld is te zien. Betrekken we dit op Rotterdam, dan kunnen we gezien de schaalgrootte beter spreken van de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag. Een regio met veel (economische) mogelijkheden. In totaal gaat het bij de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag om zo’n 24 gemeenten, wat neerkomt op circa 2,2 miljoen inwoners. Cruciaal is dat de afzonderlijke gemeenten in de regio samenwerken en de krachten bundelen om in afwisselende samenwerkingsverbanden optimaal te profiteren van elkaars krachten. Momenteel is de regio goed voor 25 procent van de Nederlandse export. De metropoolregio kent een aantal sterke clusters, zoals transport en logistiek, kennis, agri en food, tuinbouw, gezondheid, recreatie, vrijetijds- en belevingseconomie, clean tech, life science, ict, alsook internationale instellingen op het gebied van vrede, recht en veiligheid (met name in Den Haag). De regio telt diverse vooraanstaande universiteiten en instellingen voor hoger onderwijs (in totaal bijna 175. 000 studenten). Zo is fundamentele wetenschap vooral in Leiden en Delft te vinden, geneeskunde in Rotterdam, innovaties met betrekking tot veiligheid in Den Haag en voedseltechnologie in het Zuid-Hollandse glasdistrict. Een district dat in Nederland voorop loopt op het gebied van zelf opwekken van zakelijke energie uit windmolens en zonnepanelen. Niet onbelangrijk is ook de consumenten-economie. Deze is vooral in de grotere steden in de regio te vinden, zoals Den Haag, Delft en Rotterdam.
Zakelijke energie Rotterdam – klimaat en duurzaamheid
De afgelopen jaren heeft Rotterdam zich in toenemende mate geprofileerd als een kenniscentrum. In die hoedanigheid legt de stad zich erop toe die kennis in klinkende munt om te zetten. Daarbij richt Rotterdam zich op een aantal specifieke aandachtgebieden, zoals stedelijke vernieuwing, veiligheid, sociaal beleid en transport. Een belangrijk aandachtgebied is klimaat en duurzaamheid.
Daarbij vindt nationaal en internationaal intensieve samenwerking plaats, onder meer in de vorm van gezamenlijke projecten, netwerken en conferenties. Wereldwijd geniet Rotterdam aanzien als het gaat om klimaatadaptatie en duurzaamheid. In dat kader vond in mei 2016 een grote internationale klimaatconferentie plaats: Adaptation Futures 2016. Deze conferentie vindt om de twee jaar plaats. Daarbij worden allerlei duurzame en ook energie gerelateerde projecten verspreid over de wereld door vooraanstaande wetenschappers besproken en geanalyseerd. Ook bedrijven met interessante (energie) projecten nemen aan deze conferentie deel. Een wezenlijk onderdeel van de conferentie, die deze keer in het teken stond van ‘Practices and Solutions’, was het gezamenlijk optrekken van partijen, waarbij overheid, private partners en kennisinstituten de handen ineen slaan.
Duurzame zakelijke energie en subsidies voor bedrijven in Rotterdam
De gemeente Rotterdam heeft samen met enkele partners het RCI Actieplan Energie opgesteld, “de Rotterdamse uitwerking van het nationale Energieakkoord voor duurzame groei”. Het doel van het Rotterdam Climate Initiative (RCI) richt zich op “50% CO2-reductie, 100% klimaatbestendigheid in 2025 en een versterking van de Rotterdamse economie”. De resultaten moeten Rotterdam de duurzaamste havenstad ter wereld maken. De initiatiefnemers hebben daarvoor 7 speerpunten benoemd:
- Deltaplan energie-infrastructuur
- expertisecentrum energiebesparing
- energiebesparing in de gebouwde omgeving en MKB
- duurzame, elektrische mobiliteit
- Rotterdam bioport
- stimuleren van het gebruik van LNG
- CO2-afvang, transport, hergebruik en opslag
Daarnaast stimuleert Rotterdam afzonderlijke initiatieven om energie te besparen, CO2-uitstoot terug te dringen, als bedrijf zelf energie op te wekken met behulp van zonnepanelen en duurzame groei te stimuleren. Zo is er een energieloket voor bedrijven voor de stadsregio Rotterdam. Daarop kan iedereen zien welke energiebesparende maatregelen kunnen worden genomen en welke subsidies daarvoor bestaan. De site biedt volop informatie aan zowel particulieren als ondernemers. Bij bedrijven gaat het om de gebouwen en de bedrijfsprocessen. Voorbeelden zijn het optimaliseren van de klimaatinstallatie, de verlichting, het zelf opwekken van energie en het slim onderhoud. Maar energiebesparende maatregelen kunnen ook betrekking hebben op vervoer, verbouwingen/verhuizingen en op het opwekken van zakelijk energie.