Prinsjesdag: De belangrijkste plannen voor het klimaat

Inspelen op veranderingen in het klimaat

Doordat het klimaat verandert, krijgen we ook in Nederland steeds vaker te maken met extreme weersomstandigheden. Het kabinet maakt daarom in 2020 geld vrij voor verschillende projecten.

• Wijken aardgasvrij maken of regenwater beter opvangen of afvoeren (klimaatadaptie). Voor deze lokale en regionale projecten stelt het kabinet € 10 miljoen beschikbaar.
• De aanpak van de Waal bij Nijmegen. Binnenvaartschepen hebben door erosie van de bodem en droogte last van de ondiepe rivierbodem bij een lage waterstand in de rivier. Het kabinet trekt in totaal € 7,7 miljoen uit om de rivierbodem dieper te maken.

Uitstoot broeikasgassen en andere energieprojecten

Het kabinet stelt tot en met 2030 jaarlijks € 300 miljoen beschikbaar om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Dat moet volgens het Klimaatakkoord in 2030 49% minder zijn dan in 1990. Een deel van het geld wil het kabinet investeren in verschillende energieprojecten in de industrie. In totaal is voor innovatie, pilots en demoprojecten € 60 miljoen beschikbaar.

Het geld wordt in 2020 als volgt verdeeld:

• € 10 miljoen voor de versnelling van waterstofprojecten. Bijvoorbeeld om waterstof op te kunnen slaan of om te kunnen zetten naar elektriciteit.
• € 15 miljoen voor onderzoek naar CO₂. Bijvoorbeeld naar de opslag en het hergebruik ervan zoals in een industrieomgeving. (Carbon Capture, Utilisation and Storage, CCUS)
• € 30 miljoen voor snellere uitvoering bestaande maatregelen om CO₂ terug te dringen in de industrie.
• € 5 miljoen structureel voor circulaire, CO₂-reducerende initiatieven, oplopend tot € 15 miljoen in 2023.

Innovatie binnen de energiesector

Daarnaast investeert het kabinet € 35 miljoen in vernieuwing bij elektriciteitsbedrijven. Voorbeelden van nieuwe technieken zijn elektriciteit uit waterstof te maken of op te slaan. Dit bedrag wordt verhoogd naar € 55 miljoen in 2030.

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) wil het voor bedrijven makkelijker maken energie op verschillende manieren op te wekken en op te slaan. Daarvoor wil het ministerie de Energiewet aanpassen. Ook moeten de aanpassingen afnemers van elektriciteit beschermen. En problemen met tekorten aan netcapaciteit oplossen. Sommige delen van Nederland hebben daar mee te maken door de snelle toename van duurzame energie.

CO₂-uitstoot moet naar beneden

Ook moet Nederland in 2020 de CO₂-uitstoot met 25%, ten opzichte van 1990, terugdringen. Dat heeft de rechtbank aan het kabinet opgelegd. Voor de uitvoering van die uitspraak (Urgenda-uitspraak) neemt het kabinet de volgende maatregelen voor de industrie en afvalsector:

• € 6 miljoen voor het versneld uitvoeren van warmteprojecten en CO₂-afvang.
• € 2,5 miljoen voor energiebesparing bij bedrijven die niet aan warmteprojecten en CO₂-afvang meedoen.
• € 15 miljoen voor het sneller uitvoeren van bestaande maatregelen om CO₂ terug te dringen (zoals lopende warmteprojecten of CO₂-afvang en -levering aan de glastuinbouw).
• € 2,5 miljoen om het gebruik van restwarmte van de industrie te verbeteren.

Luchtkwaliteit verbeteren

De Rijksoverheid wil de luchtkwaliteit in Nederland voor alle inwoners verbeteren. De gezondheidsschade door luchtverontreiniging moet in 2030 zijn gehalveerd. Voor de delen in Nederland waar de lucht het meest vervuild is komen er extra maatregelen. Dan gaat het om de gebieden rondom de grote steden en in de buurt van intensieve veehouderijen. Daarom wil de Rijksoverheid eind 2019 het Schone Lucht Akkoord (SLA) sluiten met gemeenten en provincies. Hiervoor stelt het kabinet € 50 miljoen beschikbaar.

Uitvoering klimaatakkoord en energietransitie

Daarnaast geeft koning Willem Alexander in zijn troonrede aan dat de uitvoering van het klimaatakkoord dit parlementaire jaar van start gaat. “Voor het klimaatakkoord geldt dat de doelen worden gehaald, terwijl de rekening eerlijk wordt verdeeld en niet alles ineens anders hoeft. We zetten nu de eerste stappen. Voor de industrie komt er een CO2-heffing. Huishoudens worden in staat gesteld de energietransitie stap voor stap mee te maken. De energiebelasting daalt en er komt een warmtefonds als stimulans voor huiseigenaren om te investeren in klimaatmaatregelen.”

Bron: RVO